De Christelijke Muziekvereniging 'Crescendo' uit Workum is opgericht in 1890 en is daarmee een van de oudste korpsen van Friesland. In onderstaand stuk geschiedenis geven wij u een globaal beeld van hoe de geschiedenis is verlopen.
Oprichting in 1890
In 1889 werd er door een muziekgezelschap uit
Wanswerd a.d. Streek een Uitvoering gegeven in Workum. Dit was het eerst
Liefhebberij (amateur) korps dat in Friesland optrad. Stedelijke korpsen
werden door gemeentes gefinancieerd, terwijl liefhebberijkorpsen op
contributies der leden en begunstigers waren aangewezen. De uitvoering van
dit korps viel zeer in de smaak, want al spoedig hoorde men het gemompel
"zooiets moesten we in Worckum toch ook hebben?" De heren Boeschoten
(schoolmeester), Kemker en Sybrandij kwamen bij elkaar om de dingen te
overleggen. Het kostte natuurlijk wel wat. Samen trokken ze erop uit, tot
ze 14 mensen bij elkaar hadden. Na 'eenig' tijd werd de Vereeniging
opgericht. Door ieder lid fl. 10,= te laten storten kwam er geld bij
elkaar om instrumenten te kopen. 't Ontbrekende moest door renteloze
aandelen bij de burgerij vandaan gehaald worden. Ook dit lukte heel
spoedig. Toen het geld er was werden door Meester Boeschoten (als benoemde
Directeur) de benodigde instrumenten besteld bij de Firma Kessels te
Tilburg. De heer Kessels kwam spoedig daarna te Workum om zelf elk lid 't
hem passend instrument te overhandigen. En daar was Workums
muziekgezelschap "Crescendo".
De oudste papieren...?
Alhoewel Crescendo al ruim de 100 is gepasseerd,
is het net niet de oudste, nog bestaande vereniging van Friesland. De
oudste is namelijk I.N. van Schiermonnikoog. Deze vereniging werd
opgericht in 1888. Crescendo werd dus opgericht in 1890 en is daarmee een
goede tweede. Crescendo is echter wel de eerste vereniging die zich
aansloot bij de in 1895 opgerichte Chr. Bond van Muziekverenigingen
Friesland. Inmiddels zijn daar zo'n 150 verenigingen lid van. Gezegd mag
worden dat Crescendo trendsetter is geweest op het gebied van die
Liefhebberij verenigingen in Friesland. Het gaf in die beginjaren niet
alleen concerten, maar was ook veel gevraagd in de omstreken en zelfs
buiten Friesland. Zo werd bijvoorbeeld in 1894 een uitvoering gehouden in
de Hervormde Kerk van Minnertsga. De belangstelling was echter zo groot
dat veel mensen teleurgesteld moesten worden, omdat de kerk vol was. Naar
aanleiding van deze uitvoering werd "Oranje" Minnertsga opgericht.
Historische feiten
In
de 108 jaar dat Crescendo bestaat, is er natuurlijk heel wat gebeurd. Over
enkele weken gaan we verder met stukje geschiedenis van de periode
omstreeks 1920.
De oorlogsjaren
De
bezettingsjaren waren moeilijke jaren, ook voor de muziekvereniging. Vele
jonge leden konden niet komen daar zij zich schuil moesten houden, anderen
werkten in Duitsland. Het was voor velen praktisch uitgesloten repetities
te houden. Crescendo had met deze moeilijkheden ook de kampen, doch wist
steeds nog de zaak gaande te houden. In 1940 brak de oorlog uit en was
verder spelen zonder vergunning verboden. Zo werd eerst afgewacht en men
gaf aan dat niet meer dan 19 personen mochten aanwezig zijn. Toch werd
besloten om door te spelen en wel om en om in twee groepen. Uitvoeringen
werden slechts mondjesmaat gehouden. Zo was er een uitvoering op het
marktplein op een geïmproviseerd podium, zodat het snel weer kon worden
verwijderd. "Vijftig jaar fleur die in het centrum gebracht werden, werd
thans in een hoekje gezet", aldus de toenmalige secretaris. Naarmatig de
oorlog duurde nam de motivatie van de muzikanten af en ook het aantal
uitvoeringen beperkte zich tot gemiddeld drie per jaar. Desondanks bleef
de toenmalige secretaris positief en schreef: "...toch moeten wij het
hoofd omhoog houden en steeds vooruit zien en het nog gericht houden naar
een betere toekomst." Op 4 mei 1943 werd een uitgaansverbod van kracht. Om
8 uur 's avonds moest iedereen binnen wezen en daardoor werd de kans om
door te repeteren nog verder beperkt. Dit verbod hield gelukkig maar 14
dagen stand en dat gaf de leden wederom gelegenheid te repeteren, al werd
de opkomst steeds geringer. Het was hangen en wurgen om de vereniging in
stand te houden, maar desondanks heeft men de vereniging nooit opgeheven.
Op 5 mei, de bevrijdingsdag, liet Crescendo weer voor het eerst van zich
horen in een optocht.
Toch ging het bergafwaarts na de oorlog. Vele leden verlieten de vereniging en ook de dirigent vertrok en men vroeg zich in 1946 af of de vereniging nog wel bestaansrecht had. Toch werd ingezien dat de vereniging een functie had voor de Workumer gemeenschap en men besloot de zaak nog eens met alle krachten aan te pakken.
Tijdperk Sierd de Boer
In 1953 nam de heer Sierd de Boer het
dirigeerstokje in handen en met succes. Met veel energie wist hij de
vereniging uit een diep dal te halen. Het fenomeen Brassband was in
opkomst en de heer De Boer was hier een groot promotor van. In 1965 leidde
dat er toe dat de Fanfare omgevormd werd tot Brassband. Dit verliep
natuurlijk niet geheel vlekkeloos, maar nu staan wij bekend als brassband
en willen we eigenlijk niet weer terug. Een volgende keer gaan wij verder
in op dit tijdperk en op deze dirigent, die succesvolle jaren met
Crescendo heeft gehad.
Deze foto is ongeveer 40 jaar oud en is een huldiging van de voetbalvereniging.
Meer geschiedkundige feiten: Crescendo Nederlands Kampioen 2000
